Đặc điểm và tác dụng hoa Đỗ Quyên

Đỗ quyên hay đỗ quyên đỏ là cây bụi rụng lá, chiều cao khoảng 2m, phân cành nhiều, các nhánh nhỏ mọc đứng và vỏ màu xám đen.

Một số thông tin cơ bản về cây hoa đỗ quyên:

• Tên khoa học: Rhododendron simsii Planch.
• Thuộc: họ Đỗ Quyên (Ericaceae).
• Tên tiếng Anh: Rhododendron.
• Tên tiếng Pháp: Rhododendron d’Indie.
• Tên tiếng Hoa: ánh sơn hồng, sơn thạch lựu, mãn sơn hồng, báo xuân hoa, thanh minh hoa.
• Tên khác hay được gọi ở Việt Nam: Bạch quyên (hoa đỗ quyên trắng), Hoàng quyên (đỗ quyên vàng), Tử quyên (đỗ quyên đỏ tía), Hồng quyên (đỗ quyên đỏ nhạt).
• Thành phần: flavonoid, rhodotoxin và sparassel. Hoa chứa rhodomollin III, caroten-5,6-epoxid, lutein, gossypetin-6-galactosid, lycopen và 2 chất độc andromedotoxin, ericolin. Quả chứa rhododendrotoxin I, II, rhodojaponin I, andromedotoxin, ericolin, sparassol. Toàn cây có 3 diterpen là rhodomolein I, II, III.

• Lá đỗ quyên mỏng, hình bầu dục hay hình trứng ngược, lá ngắn hơn vào mùa xuân và mùa hè thì dài hơn. Lá có kích thước trung bình là chiều dài 3-5cm, rộng 2-3cm, đầu nhọn có múi, gốc hình nêm, mặt trên có lông thưa, mặt dưới có lông dày và cuống lá dài từ 3-5mm, đầy lông.
• Hoa đỗ quyên xếp thành tán từ 2-6 đóa ở cành ngọn. Đài hoa dài 4 mm, có 5 thùy, nhiều lông tơ. Tràng hoa màu hồng hoặc đỏ tươi, đỏ thẫm, hình phễu rộng, dài từ 4 đến 5 cm, có 5 thùy. Có 10 nhị, bầu có lông thô. Vòi nhụy không có lông. Quả nang hình trứng tròn, dài khoảng 8 mm, đầy lông thô.
• Đỗ quyên mọc trong rừng, ra hoa từ tháng 2 đến tháng 4, quả chín từ tháng 8 đến 10.
• Đỗ quyên có nhiều ở các tỉnh như: Kon Tum, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Hà Tĩnh, Lào Cai,.. Cũng có ở một số nước như Lào, Trung Quốc.

Công dụng của hoa đỗ quyên trong Đông y:

• Trong Đông y người ta dùng tươi hoặc phơi khô hoa, lá, rễ, hạt đỗ quyên làm thuốc. Đỗ quyên giúp chữa bệnh phụ khoa (kinh nguyệt không đều, bế kinh, băng lậu). Chúng còn trị phong thấp sưng đau, trĩ xuất huyết, đòn ngã tổn thương, thổ huyết, chảy máu mũi, trị mụn nhọt sưng lở, ngoại thương xuất huyết, mề đay (mày đay). Đỗ quyên cũng có tác dụng giảm đau, tác dụng đối với hệ tim mạch, làm giảm nhịp tim, hạ huyết áp.
• Hoa đỗ quyên có vị chua, ngọt, tính ấm giúp hòa huyết, điều kinh, khư phong thấp. Hoa thu hái vào mùa xuân.
• Lá đỗ quyên có vị chua, ngọt, tính bình giúp giải độc, thanh nhiệt, chỉ huyết. Lá thu hái vào mùa hè thu.
• Rễ đỗ quyên có vị chua, ngọt, tính ấm, tác dụng hòa huyết chỉ huyết, khư phong chỉ thống. Rễ có thể thu quanh năm.

Lưu ý: Hoa đỗ quyên rất độc với côn trùng và cũng độc với con người, nên chúng ta dùng chữa bệnh phải đúng liều lượng khuyến cáo. Rễ và lá không có tác dụng diệt côn trùng.

Những bài thuốc chữa bệnh hay từ hoa đỗ quyên nên biết

1. Điều hòa kinh nguyệt, trị rối loạn kinh nguyệt, nước kinh trong đặc, lưng bụng đau buốt, bế kinh:

Rễ đỗ quyên (30g) + hải kim sa (30g) + Ô dược (15g).

Sắc thuốc nước uống trước kỳ kinh 5 ngày, liên tục mỗi ngày 1 thang trong 3-5 ngày.

2. Đòn ngã đau buốt:

Hạt đỗ quyên (10g) rang giòn, tán bột + (1.5g)  nước gạo hoặc rượu trắng.

3. Hoa đỗ quyên trị vết thương ngoài, mắt sưng đỏ:

Hoa và lá đỗ quyên non + sữa người

Rửa sạch nguyên liệu, giã nát trộn với chút sữa người đắp ngoài chỗ đau.

4. Trị ngoại thương, xuất huyết:

Hoa và lá đỗ quyên non rửa sạch, giã nát đắp ngoài vết thương.

nhung bai thuoc tu hoa do quyen chua benh hieu qua 1

5. Chữa mề đay (mày đay):

Hoa và lá đỗ quyên tươi + ké đầu ngựa + thiên lý quang

6. Bạch đới:

Rễ đỗ quyên (15g) + rễ hàm ếch (15g)

Sắc lấy nước, bỏ bả rồi uống, dùng nước luộc thịt lợn để uống với thuốc, mỗi ngày một thang liên tục 3-5 ngày.

Hiện nay bạn có thể tìm thấy hoa đỗ quyên dạng tinh dầu với hương thơm ngọt, giúp hỗ trợ điều trị bệnh, tốt cho sức khỏe, sắc đẹp và đặc biệt cách dùng đơn giản

Mong rằng những bài thuốc từ hoa đỗ quyên chữa bệnh hiệu quả trên đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về loài hoa có độc tính này và lợi ích của chúng trong việc chăm sóc sức khỏe.