Cách nhận biết tinh dầu nguyên chất

Hiện nay, tinh dầu thiên nhiên đang rất được nhiều người sử dụng. Ngoài giúp thanh lọc không khí, tinh dầu thiên nhiên còn rất nhiều công dụng tuyệt vời khác trong việc chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp. Chính vì thế, sản phẩm này trở thành lợi nhuận cho các nhà kinh doanh và họ lần lượt cho ra những mặt hàng tinh dầu nguyên chất với mức giá khác nhau để cạnh tranh lợi nhuận.

Một số cách giúp nhận biết tinh dầu nguyên chất:

Hình dạng giọt tinh dầu

Để kiểm tra tinh dầu có nguyên chất hay không, bạn hãy làm một thử nghiệm nhỏ dưới đây. Nhỏ một giọt tinh dầu lên tờ giấy trắng và để khô. Nếu thấy xuất hiện một vòng dầu loang xung quanh thì đó không phải là tinh dầu nguyên chất. Tuy nhiên, thử nghiệm này sẽ không đúng với một số loại tinh dầu như tinh dầu gỗ đàn hương, tinh dầu cỏ vetiver, hoa cúc Đức, dầu hoắc hương.

Giá cả

Tinh dầu nguyên chất có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên và phải trải qua quá trình tinh chế phức tạp, tốn khá nhiều thời gian nên giá cả thường cao hơn. Trong khi các loại hương liệu có thể được tổng hợp từ các hợp chất hóa học hoặc pha thêm tinh dầu tự nhiên vào nên giá cả sẽ rẻ hơn. Nếu bạn thấy loại tinh dầu định mua có giá rẻ bất thường thì nên cân nhắc kỹ trước khi quyết định mua nhé.

Vỏ ngoài

Hãy để ý vỏ bên ngoài của tinh dầu. Các loại tinh dầu nguyên chất cần được lưu trữ trong bình thủy tinh, bởi các hợp chất hóa học mạnh trong tinh dầu có thể phản ứng với chai nhựa gây biến đổi chất. Lọ thủy tinh để đựng tinh dầu thường có màu xanh đậm hoặc màu hổ phách để ngăn cản tác động của bức xạ mặt trời ảnh hưởng tới chất lượng tinh dầu. Nếu bạn thấy tinh dầu được đựng trong lọ nhựa thì không nên mua nhé. Thêm một lưu ý là tinh dầu cần được bảo quản tại nơi khô ráo, thoáng mát.

Mùi của tinh dầu

Tinh dầu có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên nên mùi hương dễ chịu, không nồng, khi ngửi thấy sảng khoái. Ngược lại hương liệu có các thành phần hóa học nên mùi khá nồng, khi ngửi cảm giác nặng. Nếu bạn có điều kiện làm quen và nhận biết mùi của tinh dầu nguyên chất từ trước đó thì rất dễ nhận ra tinh dầu giả hoặc bị pha trộn.

Độ nhớt của tinh dầu

Độ nhớt của tinh dầu có thể hiểu là kháng lực dòng chảy. Khi bạn nhỏ tinh dầu từ ống nhỏ giọt chuyên dụng mà thấy tốc độ nhỏ giọt khá chậm thì đó là tinh dầu chất lượng tốt. Ngược lại nếu tốc độ nhỏ giọt quá nhanh thì loại tinh dầu này đã bị pha trộn. Trong quá trình sử dụng, nếu độ nhớt của tinh dầu biến đổi bất thường thì tinh dầu của bạn đã bị oxy hóa. Khi đó bạn nên ngừng sử dụng để mua loại tinh dầu mới.

Cách phát hiện các tạp chất trong tinh dầu: 

1. Phát hiện nước
Cho vào ống nghiệm khô một ít tinh thể đồng Sulfat khan (có màu trắng xanh) rồi nhỏ từng giọt tinh dầu vào, lắc đều, để yên 15 phút. Nếu trong tinh dầu có nước, đồng Sulfat sẽ chuyển sang màu xanh lam.
Hoặc Lắc tinh dầu với CaCl2 khan hoặc CuSO4, khan nếu có nước CaCl2 sẽ chảy hoặc CuSO4 sẽ chuyển từ màu xanh nhạt sang xanh nước biển.

2. Phát hiện cồn
Nhỏ từng giọt nước vào trong ống nghiệm có chứa 1ml tinh dầu, lắc đều. Nếu thấy đục như sữa là trong tinh dầu có cồn.
Hoặc Cho vào bình cassia 5ml tinh dầu, thêm 75ml nước. Lắc đều. Thêm nước để dồn phần tinh dầu lên phía cổ bình có chia vạch. Nếu lượng nước giảm rõ rệt là
trong tinh dầu có cồn.

3. Tìm Ion kim loại nặng
Lắc tinh dầu với nước, tách riêng lớp nước, rồi cho sục một luồng khí H2S, nếu có ion kim loại nặng sẽ có tủa sulfur mầu đen.

Cách phát hiện các chất giả mạo trong tinh dầu

Chất giả mạo có thể là các hợp chất tan trong nước hoặc tan trong dầu.

1. Các hợp chất tan trong nước: Ethanol và glycerin.

Ethanol và glycerin : hay được cho vào trong tinh dầu có thành phần chính là alcol, ví dụ như tinh dầu bạc hà. Phương pháp xác định chung là: lắc với nước, nếu có thể tích giảm chứng tỏ có sự giả mạo. Dụng cụ xác định có thể dùng bình cassia hoặc loại ống đong có nút mài.

Phát hiện ethanol bằng các phương pháp sau:
Tạo sản phẩm iodoform có mùi đặc biệt.
Nhỏ từng giọt nước vào trong một ống nghiệm có chứa khoảng 5ml tinh dầu. Lắc đều, nếu có ethanol tinh dầu sẽ đục như sữa.

Phát hiện Glycerin:
Bốc hơi tinh dầu trên nồi cách thuỷ, cho vào cấn một ít tinh thể kali sulfat, đun trực tiếp. Sẽ có mùi đặc trưng của acrolein.
Phản ứng này cũng áp dụng để xác định sự có mặt của dầu béo trong tinh dầu.

2. Các chất giả mạo tan trong dầu:

Dầu mỡ:
Giỏ 1 giọt tinh dầu lên giấy bọc hay giấy bóng kính mờ hay giấy pơluya (pelure). Hơ nhanh trên bếp điện cho tinh dầu bay hơi mà giấy không bị cháy, nếu để lại vết là có dầu mỡ.
Tuy nhiên một số tinh dầu có chứa các thành phần các hợp chất sesquuiterpen, một số bị hoá nhựa, khi hơ vẫn để lại vết, nên cần có những phương pháp kiểm nghiệm khác.
Hoặc bốc hơi tinh dầu trên nồi cách thuỷ, xác định chỉ số xà phòng của cấn hoặc làm phản ứng để tạo ra acrolein như ở mục xác định glycerin

Dầu hoả, xăng, dầu parafin:
Những thành phần này không tan trong alcol, có thể kiểm tra độ tan của tinh dầu trong ethanol 800.
Trong một ống đong dung tích 100ml, cho vào 80ml ethanol 800. Giỏ từng giọt tinh dầu cho đến hết 5ml. Tinh dầu sẽ tan hết trong alcol, còn chất giả mạo sẽ nổi lên trên bề mặt. Phương pháp này có thể xác định được chất giả mạo ở tỷ lệ 5%.

Lưu ý:

Có 1 điều cần chú ý nữa là: Các loại tinh dầu chung có một số loại cây, hoa…có nhiều giống, nhiều loài ví dụ như tinh dầu bạc hà thì hay sử dụng có tinh dầu bạc hà á được lấy tinh dầu từ cây bạc hà á và tinh dầu bạc hà âu được lấy tinh dầu từ cây bạc hà âu, hay hoa oải hương cũng có vài giống như spike lavender, true lavender, lavandin…Ngọc lan tây có hoa trắng và hoa vàng, chi sả có sả java, sả chanh, sả hoa hồng, sả gừng….Vì vậy có thêm 1 cách phân biệt chất lượng tinh dầu là bạn có thể xem tên khoa học hay còn gọi là tên tiếng latinh của loại tinh dầu bạn sử dụng để biết được chất lượng của tinh dầu. Tinh dầu cũng phụ thuộc nơi chúng mọc, được gieo trồng, và cách chiết xuất nữa, có những loại chỉ mọc hoang hoặc được trồng ở một số vùng có mùi tinh dầu của nó khác với mùi tinh dầu được trồng ở vùng khác, hoặc có loại được ép thì tốt hoặc là thơm hơn loại chưng cất hơi nước.

Hãy luôn ghi nhớ thêm một điều nữa là tinh dầu tự nhiên nguyên chất bao giờ cũng phảng phất mùi của gỗ, lá, hoa, phấn hoa đôi khi còn hơi chát chát của lá và hoa, còn hơi nồng nồng mùi gỗ, rễ, nó giống y mùi của cỏ cây hoa lá ngoài cuộc sống mà bạn gặp càng để lâu nó càng dịu, ngọt, mát chứ không bị gắt hay lạt hay hơi giống mùi rượu nhẹ.

Để tránh mua phải tinh dầu kém chất lượng, bạn có thể học cách tự làm tinh dầu tại nhà với các loại nguyên liệu thiên nhiên dễ kiếm, chẳng hạn như làm tinh dầu hoa hồng hay làm tinh dầu bưởi đều rất dễ đấy nhé!